De uitvaart van Aleksej Navalny vrijdag in Moskou. Vooraan zitten zijn ouders: zijn vader in een jas met rode kraag, en rechts van hem (op de foto) zijn moeder, met een kaarsje in de hand.Beeld Reuters
Voor het eerst in jaren klinkt de proteststem weer in Moskou, ondanks de massaal uitgerukte veiligheidstroepen bij de uitvaart van Aleksej Navalny. 'Voor mij is hij een heilige.' 'Dit soort mensen wordt maar eens in de honderd jaar geboren.'Geert Groot Koerkamp en Bert Lanting1 maart 2024, 17:57
'Aleksej!' Eerst schuchter, dan steeds luider beginnen duizenden mensen de naam van Aleksej Navalny te scanderen. In dichte drommen staan ze rond de kerk in de buitenwijk Marjino, op tweehonderd meter van het flatgebouw waar Navalny woonde totdat hij in 2020 werd vergiftigd.
De Volkskrant Buitenland
Ontvang twee keer per week nieuws en de belangrijkste verhalen van onze correspondenten en buitenlandredacteuren.Inschrijven
'Navalny, Navalny!', klinkt het herhaaldelijk. Het duurt niet lang voordat de eerste politieke leuzen uit duizenden kelen klinken, leuzen die in jaren niet meer in Moskou te horen waren. 'Rusland zonder Poetin!' 'Nee tegen de oorlog!' 'Rusland zal vrij zijn!'
Over de auteur
Geert Groot Koerkamp is correspondent Rusland voor de Volkskrant. Hij woont sinds 1992 in Moskou. Bert Lanting is buitenlandredacteur van de Volkskrant. Hij was eerder correspondent in Rusland, de Verenigde Staten en Brussel.
Al uren voor het begin van de uitvaart van de Russische oppositieleider zijn de mensen hier samengestroomd. Het totale aantal is moeilijk te schatten, maar loopt in de vele duizenden. Ze staan in drommen rondom de kerk en kijken toe hoe de lijkwagen met het lichaam van Navalny de poort binnenrijdt. Er klinkt applaus, minutenlang.
Twee meisjes met grijs en lichtroze gekleurd haar willen geen vragen beantwoorden. 'Ze sluiten ons op,' zegt er een. Polina, een oudere vrouw die naast hen achter het hekwerk staat, is ook bang, want 'ik kan mijn baan verliezen'.
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
'Voor mij is hij gewoon een martelaar, een heilige,' zegt ze. 'Ik moest hier wel komen, ik kon niet anders. Mensen zoals hij, in onze tijd, dat is gewoon een wonder, anders kan ik het niet noemen.'
De uitvaart van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny, die twee weken geleden onder verdachte omstandigheden in een strafkamp overleed, is vrijdag uitgelopen op een massale protestbijeenkomst tegen het bewind van president Poetin.
'Ik geloof dat het goed komt'
De autoriteiten hebben een enorme politiemacht op de been gebracht in de omgeving van de 'Moeder Gods, verzacht mijn verdriet'-kerk in Marjino, waar Navalny met zijn gezin woonde. Ondanks het machtsvertoon van de autoriteiten komen tienduizenden mensen opdagen om afscheid te nemen van Poetins ergste tegenstander. Een lange rij slingert zich door de straten rond de kerk.
Polina woont in de buurt, Navalny was een wijkgenoot. 'Ik had mijn hoop op hem gevestigd. Maar toch geloof ik dat het goed komt, ik ben een optimist. Ik geloof in een lichtende toekomst. En dat er zoveel mensen zijn gekomen, verbaast me niet.'
Mensen op weg naar de Borisovskoje-begraafplaats, waar Navalny ter aarde werd besteld.Beeld Reuters
De gepensioneerde Galina staat met een dure bos rode rozen in haar handen. 'Ik was op het vliegveld om hem op wachten toen hij terugkwam naar Rusland', zegt ze met breekbare stem. 'Nu begeleid ik hem naar zijn laatste rustplaats.'
Ongelijke strijd
'Ik heb enorm veel respect voor hem', gaat ze verder. 'Hij is een held van onze tijd, dat soort mensen wordt maar eens in de honderd jaar geboren. Ik ben zo iemand nog nooit tegengekomen, alleen in romans. Hij is gesneuveld in een ongelijke strijd. Maar de geest van Aleksej Navalny zal dat kwaad beslist overwinnen.'
Slechts een handvol mensen slaagt erin daadwerkelijk in de kerk afscheid te nemen van Navalny. Als zijn kist na pakweg een uur weer naar buiten wordt gedragen, wordt opnieuw zijn naam gescandeerd. De mensen gooien bloemen naar de lijkwagen en op het asfalt ervoor. Dan klinkt weer een langdurig applaus, tot de auto is verdwenen in het Moskouse verkeer.
Rouwenden buiten de kerk in Moskou waar afscheid werd genomen van Aleksej Navalny.Beeld AFP
Navalny's vrouw Joelia en hun kinderen Dasja en Zachar konden niet aanwezig zijn bij de uitvaartdienst, uit vrees dat zij zouden worden gearresteerd bij terugkeer in Rusland uit het buitenland. Zijn ouders mogen de dienst wel bijwonen. In een poging rechtstreekse beelden van de plechtigheid te saboteren, hebben de autoriteiten apparatuur geïnstalleerd om het mobiele internet rond de kerk te verstoren.
Ondanks de anti-Poetin-leuzen die te horen vallen, houdt de politie zich afzijdig, kennelijk om een beschamende vertoning voor het Kremlin te voorkomen. Maar het is wel duidelijk dat veel aanhangers van Navalny vrijdag bij voorbaat verstek laten gaan uit angst te worden opgepakt. Overal in de buurt van de kerk en de Borisovskoje-begraafplaats waar Navalny ter aarde zou worden besteld, heeft de politie bewakingscamera's opgehangen om het publiek te registreren.
'Poetin moordenaar'
Na verloop van tijd wordt de toon van de spreekkoren steeds gedurfder. Behalve 'Nee tegen de oorlog', een leuze waarop sinds de Russische invasie in Oekraïne celstraf staat, wordt er geroepen: 'Poetin moordenaar!' Veel Russen zijn ervan overtuigd dat Poetin de hand heeft gehad in de dood van de man wiens naam hij steevast weigert te noemen.
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
Het vergt moed zulke teksten te scanderen in het Rusland van Poetin, die in de aanloop naar de oorlog tegen Oekraïne de hele oppositie en alle mensenrechtenorganisaties en onafhankelijke media systematisch heeft uitgeschakeld. Bijna elk dag wordt er wel iemand naar het strafkamp gestuurd wegens kritiek op Poetin en de oorlog.
'Navalny was de belangrijkste oppositieleider in Rusland, de belangrijkste of misschien zelfs de enige echte politicus in Rusland', zegt de 42-jarige Aleksej vlakbij de ingang van de Borisovskoje-begraafplaats. 'Zelfs Poetin is geen politicus. De dag van Navalny's dood was een zwarte dag, de dag dat de hoop vervloog. Maar toch zullen er vroeg of laat weer zulke mensen naar voren komen. Dat zich presidentskandidaten hebben gemeld als Jekaterina Doentsova en Boris Nadezjdin laat zien dat er grote behoefte is aan dat soort mensen.'
Bron : VK
No comments:
Post a Comment