COMMENTAAR
NSC en VVD hoopten op een mildere PVV, maar niets is minder waar
Raoul du Pré 14 juni 2024
NSC en VVD hoopten met een nieuwe, mildere PVV in zee te gaan. Deze week liet Wilders met zijn selectiebeleid weten dat hij daar z'n buik van vol heeft.
Hoe zou Pieter Omtzigt zich nu voelen? Zijn ideaal van een extraparlementair kabinet dateert van vóór de verkiezingen. Maar daarna, toen duidelijk werd dat hij zat opgescheept met een verkiezingsuitslag én een achterban die hem in de armen van de PVV dreven, werd het de toverformule die moest garanderen dat hij weliswaar iets ging optuigen met Geert Wilders maar verder zo min mogelijk met hem te maken zou hebben. Slechts een hoofdlijnenakkoord gingen ze maken, en daarna mocht het kabinet vol buitenstaanders en experts daar z'n eigen draai aan geven, zonder dat de fracties daar nog veel mee te maken zouden hebben.
De Volkskrant Avond
Ontvang elke avond onze selectie van de dag: scherpe opinie, reportages, recensies en interviews met mensen die ertoe doen.Inschrijven
In het Volkskrant Commentaar wordt het standpunt van de krant verwoord. Het komt tot stand na een discussie tussen de commentatoren en de hoofdredactie.
Dat kon hij volhouden tot deze week. Extraparlementair wordt het kabinet zeker niet. Slechts vier van de zestien voorgedragen ministers zijn eerder geen Tweede Kamerlid geweest. Sterker: de meeste bewindslieden hebben veel meer parlementaire ervaring dan de Kamerleden die zij binnenkort tegenover zich treffen. En hoeveel afstand zij gaan hebben tot hun eigen partijleiders in de Kamer, is ook maar de vraag. De PVV'ers Faber, Agema en Madlener opereren al hun hele politieke leven onder de vleugels van Geert Wilders. De BBB'ers Keijzer en Wiersma zijn gewoon deel van de BBB-top. De VVD heeft sowieso nooit geloofd in Omtzigts vernieuwingsdrift en vaardigt traditiegetrouw loyale partijtijgers af, gepokt en gemazeld in de partijdiscipline.
Maar dat zijn alleen de procedurele bezwaren. Wezenlijker is Wilders' selectiebeleid, dat in elk geval met de voordracht van Reinette Klever en achtereenvolgens Gidi Markuszower en Marjolein Faber mag worden beschouwd als een regelrechte provocatie. Het zijn PVV-extremisten, die soms nog hoekiger en botter formuleren dan Wilders zelf, die asielzoekers neerzetten als criminelen en ziekteverspreiders, die massief actie voerden voor Zwarte Piet (Klever) en die in de ban zijn van omvolkingstheorieën met diep racistische elementen (Faber). Het zijn ook mensen die nooit een millimeter ruimte boden voor nuance als zij op hun opvattingen werden aangesproken. In de woorden van Faber: 'Als ze je haten, dan is het goed.'
Wilders' impliciete boodschap is helder: hij was bereid het premierschap in te leveren, zijn halve programma 'in de ijskast' te zetten en in te stemmen met Omtzigts bestuurlijke idealen, maar de PVV moet wel de PVV blijven. Hij laat zichzelf niet uitgummen.
Als Wilders gematigder Kamerleden of 'experts van buiten' had aangedragen, had het kabinet-Schoof misschien kans van slagen gehad. Nu zelfs de VVD, die zich tot nu toe bijzonder rekkelijk toonde, vrijdag openlijk bezwaren uitte tegen Faber, zal ook Omtzigt zich zijn woorden herinneren uit zijn brief van november aan verkenner Ronald Plasterk. Daarin vroeg hij om meer garanties. 'Hoe zeker kunnen we er van zijn dat Kamerleden en eventuele bewindspersonen zich in hun uitingen en bij stemmingen zullen houden aan de (Grond)wet, mede gelet op de uitspraak dat deze standpunten 'in het dna' van de partij zitten?
Hij kent nu het antwoord en dat zet deze hele constructie, na zeven maanden, weer in het licht waarin deze formatie begon: als dit kabinet er al komt, gaat het een buitengewoon onzeker bestaan tegemoet.
No comments:
Post a Comment